Vanaf volgend jaar zijn de belangrijkste Nederlandse acteerprijzen genderneutraal. Dit betekent dat de Louis d'Or en de Theo d'Or voor respectievelijk de beste mannelijke en de beste vrouwelijke hoofdrol na bijna zeventig jaar een ander karakter krijgen. Hoe dat er precies gaat uitzien, wordt later dit jaar door de organisatie van het Nederlands Theater Festival in Amsterdam, waar de bekroningen traditiegetrouw worden uitgereikt, bekendgemaakt. 

Zijn aparte toneelprijzen voor mannen en vrouwen nog van deze tijd? Dit jaar worden de Louis d’Or, Theo d’Or, Colombina en Arlecchino nog uitgereikt volgens de genderindeling van ruim een halve eeuw geleden. Maar in navolging van de filmwereld lijkt het tij te keren. Op 1 september wordt een onderzoeks-rapport gepresenteerd dat diverse scenario’s schetst voor de toekomst van de belangrijkste toneelprijzen in ons land.

Frans Lommerse, oud-directeur van De Toneelschuur en Toneelschuur Producties in Haarlem, heeft bij zijn afscheid de Mary Dresselhuys Ereprijs ontvangen. Het was actrice Petra Laseur, dochter van de naamgeefster van deze eenmalige prijs, die hem alle lof plus een bijbehorend bedrag toestak. Het geld gaat naar een nieuw stipendium voor jong talent. Lommerse, sinds 1 januari met pensioen, kreeg ook de Penning van Verdienste van de gemeente Haarlem.

Maandagavond 1 oktober zijn de winnaars van de VSCD Cabaretprijzen - de Poelifinario en de Neerlands Hoop - bekendgemaakt in Diligentia, Den Haag. Het was de eerste keer dat de Poelifinario, de prijs voor het indrukwekkendste cabaretprogramma van het afgelopen jaar in drie categorieën is uitgereikt. Op die manier wil de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) meer recht doen aan de diversiteit binnen het Nederlandse cabaret. De winnaars: Jogchem Myjer, Tim Fransen en Joost Spijkers. Het veelbelovende duo Yannick van de Velde en Tom van Kalmthout (Rundfunk) kreeg de Neerlands Hoop.

Zondag 16 september zijn ter afsluiting van het Nederlands Theater Festival de VSCD Toneelprijzen uitgereikt, tijdens het Gala van het Nederlands Theater in het Internationaal Theater Amsterdam. Bruno Vanden Broecke en Karina Holla ontvingen respectievelijk de Louis d’Or en Theo d'Or voor hun hoofdrol in PARA en ROMP.

Er komt een nieuwe, grote prijs voor de podiumkunsten. Jaarlijks zullen twee makers met een uitgesproken kijk op hun discipline worden beloond met 60.000 euro. Het initiatief komt van het Gieskes-Strijbis Fonds dat de afgelopen jaren miljoenen euro’s aan financiële steun heeft gestoken in onder meer kunst- en culturele projecten. Op 25 september worden de vijf genomineerden van de eerste Gieskes-Strijbis Podiumprijs bekendgemaakt.

Hans Kesting (1960) en Wine Dierickx (1978) zijn de winnaars van de belangrijkste Nederlandse toneelprijzen, de Louis d’Or en Theo d’Or. Voor Kesting is het de tweede keer in zijn lange carrière dat hem dit overkomt. In 2008 bezorgde Angels in America hem de hoogste eer, in 2016 zijn rol in Kings of War. De Vlaamse Dierickx kreeg de prijs voor haar rol in Helpdesk.

Het hoort er zo langzamerhand bij: cabaretiers die niet wensen te worden genomineerd voor de Poelifinario, de prijs voor het meest indrukwekkende programma van het afgelopen seizoen. Dit keer zijn het Diederik van Vleuten en Ronald Goedemondt die de beker aan zich voorbij laten gaan. Toch zijn er genoeg anderen die wel voor de eer gaan, zo blijkt uit de nominaties die door de organisatie achter de prijzen zijn bekendgemaakt.

Micha Wertheim en Daniël Arends willen de Poelifinario niet, de nationale cabaretprijs zou oneervol zijn. Beiden zijn tegen hun zin genomineerd, maar gelden desondanks als serieuze kanshebbers. Extra reden om uit te kijken naar de bekendmaking van de winnaar op 7 september. Want dat feestje gaat, met nóg drie nominaties, gewoon door.

Twintig jaar geleden overleed zij, maar haar werk en naam leven voort. Bijvoorbeeld in de Annie M.G. Schmidtprijs voor het beste kleinkunstlied. Het is een apart genre, waarin rijm minder telt dan originaliteit en de muziek pas op de tweede plaats komt. Als voorproefje op de aanstaande prijsuitreiking tijdens het Amsterdam Kleinkunst Festival vier mooie, recent bekroonde liedjes.

Wat gaat 2015 brengen aan nieuw cabarettalent? Vier festivals dienen als visvijvers voor een theatermarkt die nauwelijks te verzadigen lijkt. Het Leids Cabaret Festival opent de rij op 14 februari, maar wij vragen ons nu al af: is elk talent ook een blijvertje?

De palingsound komt uit Volendam, de zeemanssound uit Durgerdam. Kleinkunstenaar, trompettist en voormalig kabeljouwvisser Jeroen Zijlstra (1958) zette het Noordhollandse dijkdorp luisterrijk op de kaart en ziet zijn oeuvre nu bekroond met de Dirk Witte Prijs. Daarmee treedt hij in de voetsporen van o.a. Maarten van Roozendaal.

Ali B heeft zijn cabaretbelofte ingelost. Twee jaar nadat hij werd uitgeroepen tot Neerlands Hoop (talent) maakt hij deze maand kans op de Poelifinario, de prijs voor het meest indrukwekkende cabaretprogramma van het afgelopen seizoen.

BNG Cultuurfonds en dansproducent Korzo introduceren een nieuwe prijs voor talentvolle choreografen. Op 13 maart zal Samir Calixto de eerste BNG Bank Excellent Talent Dans Award in ontvangst nemen. Er is een geldbedrag van 45.000 euro aan verbonden, te besteden aan een tournee.