Daft Punk en Macklemore & Ryan Lewis zijn de grote winnaars bij de Grammy Awards. De Zilveren Camera is voor Ilvy Niokiktjien. Welke auteur de Librisprijs 2014 krijgt weten we nog niet. Wel, sinds vandaag, de nominaties voor die prijs – en een voordracht is bijna net zo belangrijk als het daadwerkelijk winnen.
Tot zover de oogst van vandaag. Overmorgen wordt bekend welke van de vijf voorgedragen dichters de 20ste VSB poëzieprijs krijgt. Aanstaand weekend worden op de slotavond van het International Film Festival Rotterdam de Tiger Awards bekendgemaakt. Volgen- de maand krijgt in Berlijn een cineast de Gouden Beer en worden in Londen de BAFTA’s verdeeld, de Britse filmprijzen met internatio- nale uitstraling. In mei komt Cannes met de Gouden Palm, plus nog een stuk of wat prijzen. We weten dan allang wie er een Oscar heeft gekregen, namelijk sinds 2 maart.
Oftewel: er zijn heel, heel veel prijzen in de sector kunst- en enter- tainment. Het gerucht gaat dat Italië zelfs zo veel literaire prijzen kent dat er per jaar voor elk nieuw boek één is.
Overdaad? Je zou het niet zeggen, gezien de publicitaire aandacht en de gretigheid waarmee die wordt gevolgd. Daarom staan er met een prijs enorme belangen op het spel. Een prijs? Alleen maar com- mercieel, klinkt vermoeid het tegengeluid. Boekhandelketen Libris sponsort niet voor niets, die wil boeken verkopen en VSB maakt re- clame over de ruggen van de dichters. Hollywood verlokt elk jaar weer via de Oscars extra publiek en dat ladenlichten begint al met de nominaties.
Maar dat is zuur geredeneerd. Dankzij de prijzenregen wordt een potentieel publiek aangesproken en opgejut dat anders misschien thuis was gebleven – en niet met een boek op schoot.
Een vaak herhaald bezwaar geldt de jury’s. Die zijn te beperkt en meermaals bezet door dezelfde autoriteiten. Over hun mening valt vaak te twisten. Dat bezwaar snijdt hout, maar er is een grens. Toen sponsor Van den Ende zich erg nadrukkelijk leek te bemoeien met de jurering, werden de Musical Awards een jaar opgeschort. En ook al ontkende de literaire jury die alleen maar Querido-titels nomi- neerde een dubbele agenda, hij kreeg er zo van langs dat de win- naar dat jaar nauwelijks aandacht meer trok.
Prijzen zijn feestelijk. Het gissen en koffiedik kijken vooraf is een au fond vrolijk gezelschapsspel dat de kritische zin aanscherpt. Ach- teraf bevordert het eventueel verhitte debat de opinievorming. En de prijzen genereren aandacht voor een ‘product’ dat niet alleen amuseert maar niet zelden ook de geest verrijkt.
NRC/Handelsblad, commentaar, 27-01-2014