Op initiatief van auteur Tomas Ross kwamen in 1986 Nederlandse misdaadauteurs bijeen om het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs (GNM) op te richten. Het doel was om het genre spanning te promoten door de beste roman van het jaar te belonen. De prijs is vernoemd naar het boek De Gouden Strop van Joop van den Broek, de aartsvader van de Nederlandse thriller. Ross sprokkelde bij het prijsbedrag van 10.000 gulden bij elkaar. Van den Broek voegde uit eigen zak het symbolische bedrag van 1 gulden toe, waardoor de eerste winnaar van De Gouden Strop de hoogst genoteerde literaire prijs in dit taalgebied ontving: 10.001gulden. Later werd het bedrag meer dan verbubbeld: 10.000 euro. Vanaf 2018 pakt de nieuwe hoofdsponsor BookSpot (voorheen ECI) de zaken nog grootser aan: voortaan mag de winnende auteur 20.000 euro tegemoet zien. Ook de in 1997 ingevoerde Schaduwprijs voor het beste debuut is opgewaardeerd: de winnaar krijgt 2000 euro.