De prijs is vernoemd naar Elise Mathilde van Beuningen (1890-1941), die haar vermogen naliet aan de in 1935 door haar opgerichte stichting. De essayprijs op het gebied van de Nederlandse letterkunde, taalkunde en geschiedenis wordt toegekend in samenwerking met de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap en het Genootschap Onze Taal.
2024 Arjen van Lil (Diagnose: verleden tijd)
2023 Rebecca van Raamsdonk (De Wand)
2022 Melchior Vesters (Vrolijk Verzet)
2021 Adriaan Duiveman (Vloeibare grenzen)
2019 Thijs Bartels (Over grenzen)
2018 Fien Veldman (Grenzen, deuren en ogen open. Over het uitgestrekte Nederlandse literaire landschap)
van: Stichting Elise Mathilde Fonds
voor: essayisten
frequentie: jaarlijks
prijs: 5000 euro
sinds: 2018