De ANV Debutantenprijs behoort tot de grote literaire debuutprijzen van Nederland. Een vakjury en een lezersjury zijn samen verantwoordelijk voor de uitslag. De vakjury bestaat uit vijf literair deskundigen uit Nederland en Vlaanderen. Zij selecteert uit alle - veelal rond de tachtig - ingezonden debuten vijf genomineerden. Na deze nominatie bepalen lezers uit Nederland en Vlaanderen wie van hen de uiteindelijke winnaar wordt.
De geschiedenis van de prijs gaat overigens terug naar 1995, toen de prijs voor het eerst werd uitgereikt onder de naam Debutantenprijs. Daarna, van 2005 tot 2015, was het de Academica Literatuurprijs.